مقدمه:
مباحث علمی کیفیت به گونه‌ای که ما امروز آن‌ را می‌شناسیم به بعد از جنگ جهانی دوم باز می‌گردد. هرچند سالیان سال است که مطرح شده‌است، صاحب‌نظران برجسته‌ای در این حوزه الگوها و مفاهیم ارزشمندی مانند: کنترل کیفیت آماری، شش سیگما، مدیریت کیفیت جامع و‌… را مطرح کرده‌اند.
کیفیت عبارت است از مجموعه عملیاتی شامل اندازه‌گیری یا آزمایش‌هایی که بر روی یک فرآورده انجام می‌گیرد تا مشخص شود ویژگی‌های آن فرآورده با مشخصات استانداردها مطابقت داشته‌باشد، در واقع راهی روشمند برای شناسایی و حل مسائل به‌منظور بهبود عملکرد است و همان چیزی است که مشتری طلب می‌کند. اگر محصول یا خدمت ارائه شده در جنبه‌هایی خاص، کیفیت بسیار بالایی داشته باشد، اما مشتری بدان نیاز نداشته باشد، تنها هزینه‌ای است که پرداخت شده ولی ارزش افزوده‌ای ایجاد نکرده‌است.
در این مقاله نقش کیفیت در ارتقا فرهنگ استفاده بهینه محصولات در جامعه و رابطه آن با حفظ سرمایه سازمان‌ها و همچنین نگرش‌های متفاوت در مورد مفهوم کیفیت مورد بررسی قرار گرفته است.
1- نگرش غیرمحسوس: کیفیت پدیده‌ای بی‌نقص و کمال مطلق است که نمی‌توان اندازه‌گیری کرد و فقط پس از برخورد می‌توان آن را تشخیص داد.
2- نگرش محصول گرا: میزان ویژگی‌های ارزشمند در یک محصول را در نظر می‌گیرد.
3- نگرش مصرف‌گرا (درک نیاز‌های مشتری): کیفیت، عبارت است از میزان مطلوبیت رضایت مصرف‌کننده که با احساس هر مصرف‌کننده اندازه‌گیری می‌شود.
4- نگرش ساخت‌گرا (دیدگاه تولیدی – فنی): کیفیت عبارت است از انطباق کامل مقادیر از قبل تعیین‌شده با مشخصات فرآورده یا خدمت. این نوع کیفیت را می‌توان در فرایند تولید، اندازه‌گیری کرد. هنگامی که اندازه‌گیری در فرایند امکان‌پذیر نباشد، مشکل‌آفرین خواهد بود.
5- نگرش ارزش‌گرا (دیدگاه قیمت و نتیجه): کیفیت عبارت است از مقایسه‌ای از آنچه که به دست می‌آید در مقابل قیمتی که برای آن پرداخت می‌شود. این نوع کیفیت، با حدس شخصی هر یک از مشتریان، قابل اندازه‌گیری است. این حدس فقط در مقایسه با محصولات یا خدمات مشابه امکان‌پذیر است.

بیان مسئله:
سطح کیفیت در صنایع مختلف دارای ارزش‌های متفاوتی است، مخصوصاً در صنعت آرایشی‌بهداشتی، دارو از میزان حساسیت بالایی برخوردار است. سازمان‌ها باید کیفیتی را فراهم کنند که بتواند با محصولات خارجی رقابت کند. حضور تولیدات خارجی در بازارهای داخل، نوسانات قیمت ارز، وجود تورم، باعث افزایش هزینه‌های شرکت‌ها و کارخانه‌های تولیدی گردیده است و تولیدات خارجی، بازار داخل را از آن خود ساخته‌است. سازمان‌ها برای تولید محصولات با کیفیت بالاتر و برای سرمایه‌گذاری در این راستا انگیزه‌ای ندارند و برای بازگشت سرمایه دچار مشکل هستند. سازمان‌ها باید با حمایت مصرف‌کنندگان وفادار خود، به کمک بالابردن فرهنگ استفاده از محصولات باکیفیت تولید انبوه با تولیدکنندگان خارجی رقابت کنند و بازار را از آن خود نمایند و با حفظ سرمایه‌گذاری و تثبیت سرمایه به رشد و توسعه سازمانی دست یابند و بدین طریق نه‌تنها از مخاطرات ناشی از تحولات بازار در امان مانده بلکه تهدیدات محیط را به فرصت‌های ایده‌آل تبدیل نمایند. سازمان‌ها باید بخشی از فعالیت خود را در رابطه با آموزش تمام کارکنان سازمان، اعتلای فرهنگ کیفیت در جامعه، آگاهی دادن به مصرف‌کنندگان و بخش دیگر را به‌صورت کسب سود و منفعت اختصاص دهند.